…Zaszedł bowiem podczas ostatniej wojny ciekawy paradoks historyczny na terenie Wschodniej Europy. Od Petsamo po Morze Czarne, wszystko co było demokratyczne z pochodzenia, a więc narody chłopskie jak Białorusini, Ukraińcy oraz te państwa, które zdobyły sobie niezależność niejako „rękami czarnymi od pługa”, Finlandia, Estonia, Łotwa, Litwa, uznały za wroga nr 1 - Związek Sowiecki. W jednolitym łańcuchu; jedynie „szlachecka” Polska i „kapitalistyczne” Czechy za wroga nr 1 uznały Trzecią Rzeszę, a z Sowietami zawarły przymierze. Józef Mackiewicz. O pewnej, ostatniej próbie i o zastrzelonym Bubnickim. Kultura, 1954

Dziś w jednej z najpiękniejszych sal Uniwersytetu Wileńskiego, sali Franciszka Smuglewicza,  została otwarta wystawa poświęcona kanclerzowi Wielkiego Księstwa Litewskiego, ministrowi spraw zagranicznych Rzeczypospolitej Obojga Narodów Joachimowi Litaworowi Chreptowiczowi w nawiązaniu do 200. setnej rocznicy jego śmierci.

Na treść wystawy złożyły się nieliczne rękopisy i druki z XVI – XVIII wieków należące do J. L. Chreptowicza, będące dziś w posiadaniu Uniwersytetu Wileńskiego i Centralnego Archiwum Litwy.  Natomiast całość jego niezwykle bogatej biblioteki, zawierającej również historyczne dokumenty z okresu Władysława Jagiełły, wbrew woli darczyńcy, nie została przekazana dla Uniwersytetu Wileńskiego. W wyniku wypadków dziejowych została ona zdeponowana i znajduje się w Akademii Nauk Ukrainy w Kijowie.

 W otwarciu wystawy wzięli rektor UW Benediktas Juodka oraz minister spraw zagranicznych Litwy Audronius Ažubalis, który zaznaczył szczególną rolę J.L. Chreptowicza w historii państwowości Litwy i narodów sąsiednich, podkreślając potrzebę wypracowania polityki w dziedzinie historii kraju, sprzyjającej uświadomieniu historycznego dorobku państwa oraz roli w tym procesie historycznego Narodu Litewskiego.

 Przed zebranymi z krótkim referatem wystąpił historyk Eligijus Raila, przedstawiając postać, zasługi i dorobek Kanclerza na niwie oświaty, w dziedzinie reform społeczno – gospodarczych oraz w polityce.

 Ze szczególną satysfakcją możemy odnotować, iż wydanie przez nas w roku 2007 książki Krzysztofa Trackiego „Ostatni kanclerz litewski” również sprzyjało popularyzacji postaci i dorobku J.L. Chreptowicza. http://www.pogon.lt/wydawnictwo-czas/81.html

Otwarcie wystawy było też okazją do podpisania umowy o współpracy między Ministerstwem Spraw Zagranicznych oraz Uniwersytetem Wileńskim.

Na zdjęciach: otwarcie wystawy; fragment wystawy (zdjęcia Gediminasa Zemlickasa i własne). 

Początek strony
JSN Boot template designed by JoomlaShine.com