…Do Mackiewicza nikt nie chciał się przyznać i dlatego, że taki literacko zacofany, i dlatego, że okropny reakcjonista, ale czytali, aż im się uszy trzęsły. Pośród znanych mi polskich literatów nikt tak nie pisał. Szlachcic szaraczkowy, jak go nazwałem, z tych upartych, wzgardliwych, zaciekłych milczków, pisał na złość. Na złość całemu światu, który czarne nazywa białym i nie ma nikogo, kto by założył veto. I właśnie w tej pasji jest sekret jego stylu. Czesław Miłosz. Kultura,  1989

Przed kilku dniami w Muzeum Vytautasa Kasiulisa została otwarta niezwykle interesująca wystawa grafiki, akwareli i malarstwa kameralnego z pierwszej połowy XX w. w wykonaniu twórców wileńskich, prezentujących różne kierunki i techniki, zdobyte u znanych pedagogów w Wilnie, Krakowie, Petersburgu i Moskwie. Wystawa pt. „Vilniaus ženklai” (Wileńskie ślady) stanowi unikalny fragment portretu ówczesnego Wilna i jego mieszkańców, stworzony zbiorowym wysiłkiem kilkudziesięciu twórców, których imiona organizatorzy wystawy przywracają naszej pamięci.

Rzucają się w oczy skromne, a niezwykle wymowne adnotacje, dotyczące ich dat i miejsc urodzin oraz śmierci, dowodząc jak wielkich strat doznało Wilno w wyniku zmieniających się okupacji , wojen XX wieku i ewakuacji. Dla wielu malarzy ostatnia wojna była nie tylko końcem ich wileńskiego etapu twórczości, ale i życia. Szczególnie dla twórców żydowskich, którzy zginęli w Ponarach, Treblince, Suwałkach i innych miejscach zagłady.

Wystawione prace pochodzą ze zbiorów Muzeum Sztuki Litwy, Państwowego Muzeum Żydów Wileńskich im. Gaona oraz Biblioteki Akademii Nauk Litwy im. Wróblewskich. Znaczna cześć prac jest udostępniona Wilnianom i gościom Wilna po raz pierwszy.

Poniżej zamieszczamy pełną listę autorów, których prace znalazły się na wystawie, zachęcając Czytelników do uzupełniania brakującej informacji o twórcach: Ferdynand Ruszczyc ( 1870 – 1936), Eugenia Przyałgowska ( 1891 – 1966?), Vytautas Kairiūkštis (1890 – 1961), Adam Międzybłocki (1883 – 1956), Franciszek Żmurko (1859 – 1910), Kazimiera Adamska Rouba (1896 – 1941), Ludomir Sleńdziński (1889 - 1980), Michał Siewruk ( 1905 – 1973), Juozapas Kamarauskas ( 1874 – 1946), Stanisław  Filibert Fleury (1858 – 1915), Józef Marian Marcinkowski (1906 – 1978), Halina Bobaryko – Modelska (1910 - ?), Leokadia Januszkiewiczówna (1909 – 1957?), Halina Konstancja Łepkowska – Giecewicz (1912 - 1998), Julia Kowalska (1911 – 1985), Fani (Fejga) Helmanówna (1913 - ?), Levas Dobžynskis (1907 – 1937), Koźma Czuryło (1908 – 1951), Zbigniew Janusz Kaliszczak (1903 – 1985?), Stanisław Żukowski (1911 – 1982), Jerzy Hoppen (1891 – 1969), Szejna Efron (1909 – 1983), Alexander Bogen (Katzenbogen)(1916 – 2010), Hadasa Gurevič – Grodska (1911 – 1943), Hanna Halina Milewska (1899 – 1982), Rachela Mariampolska Elchanani (1911 – 1939(1945?), Jakub Szer (1890 – 1944), Roza (Rachel) Suckever – Ušajeva (1904 – 1943), Fani Lewówna Frydman (1912 – 1945?), Jakub Czarnocki (1913 – 1945?), Bencion Michtom (1908 – 1941), Ignacy Pinkas (1888 – 1935), Walenty Romanowicz (1911 – 1945), Mečislovas Bułaka (1907 – 1994), Vladas Drėma (1910 – 1995), Józef Michał Sękalski (1904 – 1972), Balys Macutkevičius (1905 – 1964), Stanisław Rolicz (1913 – 1997), Jan Kosmulski (1904 – 1952), Olga Żukowska (1907 – 1957), Władysława Rogińska (1909 - ?), Edmund Madeksza (1907 – 1945), Janusz Andrzej Tłomakowski (Zawisza) (1896 – 1980), Stanisław Bohusz – Siestrzeńcewicz (1869 – 1927), Józef Bałzukiewicz (1867 – 1915), Roman Jakub Jakimowicz (1899 – 1964), Edward Kuczyński (1905 – 1958).

Zachęcając do zwiedzania tej unikalnej wystawy informujemy, iż potrwa ona do 14 września.

Na zdjęciach: prace Jana Kosmulskiego, Vytautasa Kairiūkštisa oraz Stanisława  Filibert Fleury.

Początek strony
JSN Boot template designed by JoomlaShine.com